Przeprowadzone badanie* wykazało, że najwięcej czasu, 20,6% poświęcane jest na raportowanie zarządcze (rysunek 6). Uszczegóławiając tę analizę według przedsiębiorstw pod względem przychodów, najwięcej czasu na ten proces potrzebują zespoły controllingowe w najmniejszych przedsiębiorstwach (22%). Wynikać to może z faktu najmniejszej automatyzacji tego procesu oraz braku wykorzystywania zaawansowanych narzędzi raportowych w małych firmach.
Drugim pod względem pracochłonności procesem controllingowym jest planowanie, budżetowanie i prognozowanie (20,5% czasu pracy). Tym razem w przypadku największych przedsiębiorstw proces ten zajmuje najwięcej czasu (22,5%), co może wynikać z dużej złożoności tego procesu oraz konieczności angażowania dużej liczby osób w tym procesie.
Trzecim pod względem pracochłonności procesem jest rachunek kosztów. Ankietowane przedsiębiorstwa wskazują, że controllerzy poświęcają na ten proces 19,4% swojego czasu, przy czym największy procent czasu poświęcany jest przez średniej wielkości przedsiębiorstwa (21%).
Na ile nasze zespoły controllingowe pełnią rolę partnerów biznesowych? Ile czasu poświęcają na współuczestnictwo w bieżącym zarządzaniu przedsiębiorstwem? W tym przypadku ankietowani wskazali, że 12,8% swojego czasu pracy poświęcają na partnerstwo biznesowe. Niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa procent ten jest podobny, z nieco większym wskazaniem na przedsiębiorstwa średniej wielkości, które zadeklarowały, że 13,2% czasu pracy ich controllerów poświęcane jest na partnerstwo biznesowe.
Działania związane z raportowaniem finansowym i konsolidacją zajmują zespołom controllingowym 7,8% ich czasu pracy. Najmniejsze zaangażowanie czasowe w tym procesie dotyczy największych przedsiębiorstw, bo stanowi to tylko 6,7% ich czasu pracy. Może wynikać to ze specjalizacji szerszych zespołów finansowych, gdzie konsolidacją i raportowaniem finansowym zajmują się działy finansów, a nie działy controllingu. W przypadku średnich przedsiębiorstw, gdzie nie ma takiej specjalizacji widać, że więcej czasu, bo aż 9,2%, poświęcają zespoły controlingowe na raportowanie finansowe i konsolidację.
Około 7% czasu pracy zespołów controllingowych poświęcane jest na controling inwestycji, przy czym najmniejszy procent dotyczy średniej wielkości przedsiębiorstw (5,5%), a największy w przypadku dużych organizacji (8%). Jeśli chodzi o największe firmy, to może wynikać to z większych potrzeb inwestycyjnych i skali inwestycji w tych organizacjach.
Reszta czasu pracy zespołów controllingowych to inne zadania, które zajmują około 11,8% z tego czasu.
“Business Partner” czy “Number Cruncher”?
Coraz większa złożoność procesów zarządczych i rosnąca skala działania przedsiębiorstw sprawiają, że menedżerowie potrzebują większego zaangażowania controllerów w procesie partnerstwa biznesowego. W tym procesie zespoły controllingowe mogą wykazać i wnieść do organizacji największą wartość dodaną. W celu zwiększenia czasu poświęconego na partnerstwo biznesowe należy położyć duży nacisk na usprawnianie i optymalizację pozostałych procesów controllingowych.
*Na podstawie badania wykonanego przez Akademię Controllingu w II kwartale 2022 r.